Wiciokrzew

Lonicera

Wiciokrzew Browna "Dropmore Scarlet"
Wiciokrzew Browna „Dropmore Scarlet”

Słodkie kwiaty

Wiciokrzewy to pnącza o pędach owijających się wokół podpór, o ozdobnych, często pięknie pachnących, miododajnych, rurkowatych kwiatach zebranych po kilka i wyrastających parami w kącikach liści lub na szczytach pędów. Kwiaty wabią swoim słodkim nektarem owady, a w regionach tropikalnych kolibry. Liście zielone lub sinozielone są często zrośnięte parami – stąd np. nazwa „przewiercień” – liść zdaje się być przewiercony łodygą. Wiele gatunków jest półzimozielona, a biorąc pod uwagę coraz łagodniejsze zimy w naszym klimacie rośliny te stają się realną alternatywą dla bluszczu pod tym względem. Jesienią owocują w formie czerwonych lub granatowoczarnych jagód mogących być pokarmem dla ptaków, dla ludzi są jednak trujące. Wiciokrzew preferuje stanowiska słoneczne lub lekko zacienione, najlepiej osłonięte i wilgotne, o przeciętnej glebie; źle znosi suszę – jest wówczas szczególnie podatny na atak mszyc i mączniaka.

Polskie określenie „wiciokrzew” świetnie oddaje naturę wielu roślin z rodzaju Lonicera – to wijący się, pnący krzew. Synonimiczna nazwa suchodrzew jest bardziej adekwatna do części gatunków z tego rodzaju, które są krzewami – należy do nich np. suchodrzew kamczacki czyli jagoda kamczacka (Lonicera caeruela). Wiciokrzew był dawniej powszechnie wykorzystywany w medycynie ludowej, jest wciąż istotny w medycynie chińskiej gdzie na skalę przemysłową uprawia się wiciokrzew japoński.

+

Rodzina: Przewiertniowate (Caprifoliacea)
Wzrost: 2-8 m
Przyrost roczny: 0,5-1 m
Stanowisko: słońce, półcień
Gęstość sadzenia: pojedynczo, 1-2 m
Podpory: kratki, liny, pergole
Waga 1m2: ok. 10 kg

Wiciokrzew to bardzo piękne pnącze ogrodowe – słodko pachnące kwiaty powodują, że jest szczególnie interesującą rośliną do obsadzania miejsc, w których często się przebywa – furtek, altan, tarasów, łuków nad ścieżkami. Kwitnie długo; jako dzieci wysysaliśmy słodki nektar z kwiatów wiciokrzewu, który rósł przy wejściu do naszego domu – na prawdę są słodkie. Czasem stosowany do urozmaicania nasadzeń przy autostradach – wymaga jednak troskliwie wybranego siedliska: najlepiej lekko ocienionego, stale zasobnego w wodę, ale nie podmokłego.


Gatunki i odmiany

Na świecie zidentyfikowano około 180 gatunków wiciokrzewów, większość występuje w Azji. W Ameryce Północnej i Europie rośnie około 20 gatunków, a także wiele wyselekcjonowanych i uzyskanych w uprawie odmian. Przedstawiamy najważniejsze wypróbowane i dostępne u nas gatunki i odmiany pnące.

  • Wiciokrzew Browna (Lonicera x brownii) – częściowo zimozielona hybryda. Popularna odmiana „Dropmore Scarlet” ma wspaniałe długie czerwone kwiaty i błękitnozielone liście.
  • Wiciokrzew Heckrotta (Lonicera × heckrottii) – pachnące kwiaty od różowego do żółtego; uznawany za hybrydę gatunków Lonicera sempervirens i Lonicera americana. W Polsce najpopularniejsze odmiany to „Gold Flame” i „American Beauty”.
  • Wiciokrzew Henriego (Lonicera henryi) – częściowo zimozielony, podłużne lancetowate liście, lekko błyszczące. Pochodzi Azji, dorasta u nas do czterech metrów, może u nas wymarzać.
  • Wiciokrzew japoński (Lonicera japonica) – pochodzi ze wschodniej Azji, częściowo zimozielony, w niektórych krajach uznawany za roślinę inwazyjną; dorasta do sześciu metrów. Jadalne kwiaty ze słodkim nektarem – suszone liście i kwiaty są stosowane w medycynie chińskiej – czarne owoce trujące dla ludzi. Popularne odmiany: „Aureoreticulata” – na liściach charakterystyczna siateczka żółtych nerwów; „Hall’s Prolific” – odporna odmiana o żółtawych, pachnących kwiatach; „Purpurea” – częściowo zimozielony, na zimę liście przebarwiają się na kolor ciemnopurpurowy.
  • Wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum) – gatunek rodzimy od Europy po Kaukaz, rośnie silnie – dorasta do siedmu metrów, liście omszone od spodu, pachnące kwiaty od kremowego po purpurowy, owoce czerwone. W Polsce powszechnie występuje na Pomorzu – stąd polska nazwa. Popularne odmiany: „Chojnów”, „Graham Thomas”, „Serotina”.
  • Wiciokrzew przewiercień (Lonicera caprifolium) – górne liście charakterystycznie zrośnięte parami i „przeszyte” łodygą. Kwiaty kremowe, pachnące, obfitujące w nektar. Podatny na mszyce i mączniaka prawdziwego – szczególnie gdy jest niedostatecznie podlewany.
  • Wiciokrzew Tellmanna (Lonicera × tellmanniana) – krzyżówka Lonicera sempervirens i Lonicera tragophylla. Podobna do wiciokrzewu pomorskiego, kwiaty pomarańczowożółte – niepachnące, owoce pomarańczowe. Dorasta do sześciu metrów.
  • Wiciokrzew zaostrzony (Lonicera acuminata) – bardzo szybko rosnące i ekspansywne zimozielone pnącze, o podługowatych liściach pokrytych włoskami; kwiaty żółtokremowe, dorasta do czterech metrów. Gatunek azjatycki, w Polsce wydaje się całkowicie mrozoodporny. Idealny na płoty, osłony; nie jest zbyt podatny na typowe choroby wiciokrzewów: mszyce i mączniaka.

Podpory

Wiciokrzew owija się wokół podpór pędami. Wymaga podpór o elementach pionowych – dobrze rośnie na płotach,linach montowanych pionowo lub wachlarzowato, kratownic o dużych oczkach, pergol, trejaży. Efektownie wygląda wiciokrzew podparty elementami systemu Zielony Front (kolumnami, łukami, półkolumnami przytwierdzonymi do muru lub okalającymi słupy). Podpory powinny mieć około trzy metry wysokości, jeśli wiciokrzew sadzony jest przy murze minimalna odległość montażu podpory powinna wynosić pięć centymetrów.


/ Inne pnącza