Chmiel zwyczajny

Humulus lupulus

Chmiel prowadzony na sznurkach
Chmiel prowadzony na sznurkach

Pnącze spożywczo-przemysłowe

Chmiel zwyczajny jest pnączem powszechnie występującym w klimacie umiarkowanym, jest rośliną dwupienną – występuje w formie żeńskiej lub męskiej. Część nadziemna obumiera jesienią, a wiosną bardzo szybko odrasta do wysokości z poprzedniego roku i pnie się dalej. Chmiel wije się prawoskrętnie, oplata wszystkie dostępne podpory, zarasta sąsiadujące drzewa. Oczywiście chmiel jest dobrze znany nie tylko miłośnikom przyrody – jego kwiaty żeńskie, tzw. szyszki, wykorzystuje się w produkcji piwa i z tego względu jest uprawiany na skalę przemysłową w wielu częściach świata, również w Polsce.

Chmiel jest niewymagającym, wytrzymałym pnączem o niezwykłym wigorze. Podziemne pędy rozchodzą się łatwo na boki, a rozsiewany przez wiatr skutecznie zasiedla nowe stanowiska. Z punktu widzenia uprawy ogrodowej ta siła chmielu bywa przekleństwem – w ogrodzie może być uciążliwym chwastem, którego trudno będzie się pozbyć, kiedy na dobre się zadomowi. Dodatkowo szorstkie liście i pędy w bliskim kontakcie wręcz „kleją” się do odzieży i drapią skórę, dlatego raczej nie polecamy go do założeń gdzie będzie „bliskim sąsiadem”.

+

Rodzina: Konopiowate (Cannabacea)
Wzrost: do 8-12 m
Przyrost roczny: 4-6 m
Stanowisko: słońce, półcień, cień
Gęstość sadzenia: 1 do 2 m
Podpory: liny, kratki, pergole
Waga 1m2: ok. 10 kg

Gorąco zachęcamy aby korzystać z chmielu do zazieleniania miejsc przemysłowych. W pobliżu hal magazynowych, garaży czy marketów, gdzie nasadzenia są ubogie i raczej dominuje kostka brukowa, chmiel nie będzie stanowił konkurencji dla innych roślin. Jedyne potencjalne zabiegi pielęgnacyjne to podlanie od czasu do czasu oraz usunięcie zeszłorocznych pędów – najlepiej raz do roku przed nowym sezonem wegetacyjnym.


Gatunki i odmiany

Humulus lupulus „Aureus” to odmiana chmielu o złotych liściach. Potrzebuje więcej słońca, nie należy sadzić jej w miejscach całkowicie zacienionych. Osiąga nieco mniejsze rozmiary niż czysty gatunek (do około 6 m). Odmiana wyróżniona AGM (Award of Garden Merit) – nagrodą brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Ogrodniczego za szczególne walory ogrodowe.

Piwosze wiedzą że na świecie uprawia się dziesiątki odmian chmielu o charakterystycznych walorach – odmiany dzielą się na goryczkowe i aromatyczne. Polskie odmiany to np. Lubelski, Lomik czy Sybilla, światowe klasyki to np. Hallertau, Spalt, Amarillo. Być może skłonność do piwa da się połączyć w ogrodzie z pasją do pnączy?


Podpory

Chmiel wije się prawoskrętnie, a dzięki haczykowatym, sztywnym włoskom okrywającym łodygi i liście znakomicie rośnie przy wszelkich podporach – naturalnych i sztucznych; na drzewach i krzewach okręca się łodygami wokół gałęzi i czepia się szorstkiej kory; sadzony przy gładkich ścianach wymaga podpór: lin, drutów, prętów, kratek. Zadowoli się podporami wyłącznie pionowymi ale w przypadku stalowych lin warto od czasu do czasu przewidzieć poziomy element oporowy zapobiegający zsuwaniu. Dobrze sprawdzają się elastyczne liny z tworzyw, na krótką metę wystarczy sznurek do snopowiązałki, w handlu jest dostępny rolniczy sznurek dedykowany temu pnączu.


/ Inne pnącza